Quy trình thiết kế UX: Hướng dẫn 8 bước tối ưu

Các nhà thiết kế ở mọi cấp độ đều có thể hưởng lợi từ sự hiểu biết vững chắc về quy trình thiết kế UX. Bằng cách tuân theo một quy trình được xác định rõ ràng, bạn có thể lấy một ý tưởng và biến nó thành một giao diện thân thiện với người dùng, đáp ứng nhu cầu của khách hàng.

Trong bài viết này, chúng tôi sẽ chia nhỏ quy trình thiết kế UX thành các bước dễ thực hiện. Chúng tôi cũng sẽ cung cấp các mẹo về cách thực hiện tốt nhất từng bước để bạn có thể tạo ra một giao diện mà người dùng của bạn sẽ yêu thích!

A. Quy trình thiết kế UX là gì?

Quy trình thiết kế UX là một loạt các bước mà các nhà thiết kế thực hiện để biến một ý tưởng thành giao diện thân thiện với người dùng. Các bước có thể khác nhau tùy thuộc vào dự án, nhưng chúng thường bao gồm:

Bước 1: Xác định

Bước 2: Nghiên cứu

Bước 3: Phân tích & Lập kế hoạch

Bước 4: Thiết kế

Bước 5: Tạo mẫu

Bước 6: Kiểm tra

Bước 7: Ra mắt

Bước 8: Lặp lại

B. Tại sao quy trình thiết kế UX lại quan trọng?

Quy trình thiết kế UX rất quan trọng vì nó giúp các nhà thiết kế tạo ra các giao diện đáp ứng nhu cầu của người dùng. Bằng cách tuân theo một quy trình được xác định rõ ràng, các nhà thiết kế có thể chắc chắn rằng họ đang bao quát tất cả các cơ sở cần thiết và tạo ra một giao diện thân thiện với người dùng và hiệu quả.

Hãy cùng xem xét kỹ hơn từng bước trong quy trình.

Quy trình thiết kế UX 8 bước:

Có nhiều cách khác nhau để tiếp cận quy trình thiết kế UX, nhưng hầu hết các nhà thiết kế đều tuân theo các bước tương tự sau…

➡️  Bước 1: Xác định

Trong giai đoạn đầu tiên, cần xác định chính xác những gì cần được tạo ra và tại sao. Tại sao sản phẩm này cần tồn tại? Bạn đang tạo ra sản phẩm này cho ai? Sản phẩm này sẽ giải quyết những vấn đề kinh doanh nào?

Đây là một cuộc trò chuyện (hoặc một loạt các cuộc trò chuyện) thường diễn ra dưới hình thức các cuộc họp với các bên liên quan, nơi các nhà thiết kế sản phẩm tạo ra một phương pháp tiếp cận cơ bản phù hợp với chiến lược kinh doanh cấp cao.

Từ cuộc họp khởi động ban đầu này, bạn có thể sẽ có một bộ thông số kỹ thuật để làm việc, cũng như một bản phác thảo khái niệm chi tiết. Điều này cung cấp cho bạn một phác thảo cơ bản sau đó có thể được sử dụng trong bước tiếp theo.

➡️  Bước 2: Nghiên cứu

Trong giai đoạn này, các nhà thiết kế tiến hành nghiên cứu để hiểu sâu sắc về người dùng và nhu cầu của họ. Nghiên cứu này giúp họ tạo ra sự đồng cảm với người dùng và hiểu được những gì họ cần từ sản phẩm hoặc dịch vụ.

Nghiên cứu người dùng và nghiên cứu thị trường đều là những thành phần cần thiết của giai đoạn này. Nghiên cứu người dùng có thể thực hiện dưới nhiều hình thức, chẳng hạn như phỏng vấn, khảo sát, nhóm tập trung và nghiên cứu dân tộc học. Nghiên cứu thị trường xem xét những thứ như xu hướng ngành và phân tích cạnh tranh.

Có một số cách khác nhau để tiến hành nghiên cứu người dùng. Một phương pháp phổ biến là lập bản đồ hành trình khách hàng, cho phép bạn xem các bước mà người dùng thực hiện khi họ tương tác với sản phẩm của bạn. Một kỹ thuật phổ biến khác là thử nghiệm khả năng sử dụng, cung cấp cho bạn phản hồi trực tiếp từ người dùng về những gì hiệu quả và những gì cần cải thiện.

➡️  Bước 3: Phân tích & Lập kế hoạch

Trong giai đoạn lập kế hoạch, các nhà thiết kế lấy tất cả thông tin họ thu thập được trong giai đoạn nghiên cứu và bắt đầu lập kế hoạch về cách họ sẽ đáp ứng những nhu cầu đó. Họ phát triển chân dung người dùng, câu chuyện người dùng, khung lưới và các kế hoạch cấp cao khác trong giai đoạn này.

Đây cũng là thời điểm các nhà thiết kế bắt đầu suy nghĩ về cách sản phẩm sẽ được xây dựng và những công nghệ nào sẽ cần thiết. Họ phát triển lộ trình cho dự án và bắt đầu thiết lập các Mốc quan trọng.

➡️  Bước 4: Thiết kế

Khi bạn đã hiểu rõ về người dùng và có kế hoạch tiến lên, đã đến lúc bắt đầu phác thảo một số ý tưởng về cách họ sẽ tương tác với giao diện của bạn. Đây là lúc bạn sẽ bắt đầu nghĩ về những thứ như bố cục tổng thể, điều hướng và các thành phần cụ thể trên mỗi trang.

Điều quan trọng ở đây là trước tiên và quan trọng nhất là phải nghĩ về trải nghiệm của người dùng. Họ sẽ tương tác với giao diện của bạn như thế nào? Họ cần loại thông tin nào để có thể dễ dàng tìm thấy? Bằng cách trả lời những câu hỏi này, bạn có thể bắt đầu hình thành một bức tranh rõ ràng về giao diện của mình sẽ trông như thế nào.

Giai đoạn thiết kế này thường bao gồm cả khía cạnh UX và UI, vì bạn sẽ làm việc trên những thứ như:

• Kiến trúc thông tin
• Điều hướng
• Bố cục
• Khả năng sử dụng và khả năng truy cập
• Vi mô

Cũng sẽ có sự thay đổi giữa các giai đoạn thiết kế UX và UI, nơi bạn biến các khung lưới và giao diện low-fi của mình thành thứ gì đó bóng bẩy hơn. Đây là nơi bạn sẽ bắt đầu làm việc với các thứ như phối màu, kiểu chữ và biểu tượng. Tất cả các yếu tố này kết hợp lại với nhau để tạo ra một giao diện đẹp mắt và dễ sử dụng.

➡️  Bước 5: Tạo mẫu

Khi bạn đã có một giao diện người dùng hoạt động, đã đến lúc biến nó thành một nguyên mẫu hoạt động. Tạo mẫu cho phép bạn trình bày trải nghiệm thực tế hơn cho quá trình thử nghiệm khả năng sử dụng của mình, sau đó có thể cung cấp phản hồi và hiểu biết chính xác hơn về “điều gì đang hoạt động” và “điều gì không hoạt động”.

Nguyên mẫu có thể là chất lượng thấp hoặc chất lượng cao và có thể được tạo bằng nhiều công cụ khác nhau, chẳng hạn như InVision, Justinmind và Axure.

➡️  Bước 6: Kiểm tra

Trước khi ra mắt, điều quan trọng là phải kiểm tra giao diện với người dùng thực. Kiểm tra khả năng sử dụng giúp xác định bất kỳ lĩnh vực nào cần cải thiện trước khi sản phẩm cuối cùng được đưa vào hoạt động và cung cấp phản hồi này theo quan điểm của người dùng.

Bạn càng nhận được nhiều thông tin từ quá trình kiểm tra, bạn càng dễ dàng xác định chính xác những gì cần sửa đổi trước khi bạn xuất xưởng sản phẩm. Vì lý do này, hầu hết các phiên kiểm tra đều được theo sau bằng một khoảng thời gian để bạn có thể triển khai những thay đổi này trong công việc thiết kế của mình.

➡️  Bước 7: Ra mắt

Sau khi quá trình thử nghiệm hoàn tất và tất cả các thay đổi cần thiết đã được thực hiện đối với giao diện người dùng có độ trung thực cao, sản phẩm đã sẵn sàng để bàn giao cho nhóm phát triển để triển khai.

➡️  Bước 8: Lặp lại

Sau khi ra mắt, sản phẩm—cho dù đó là trang web, ứng dụng hay sản phẩm kỹ thuật số khác—vẫn chưa hoàn thiện. Quy trình thiết kế là một chu kỳ liên tục được lặp lại khi người dùng tương tác và cung cấp phản hồi về sản phẩm.

Mục tiêu là liên tục cải thiện trải nghiệm của người dùng bằng cách thực hiện những thay đổi và tinh chỉnh nhỏ theo thời gian. Bằng cách liên tục lặp lại thiết kế, bạn có thể đảm bảo rằng sản phẩm của mình vẫn có thể sử dụng được và phù hợp với đối tượng mục tiêu trong nhiều năm tới.

C. Quá trình thiết kế UX đã phát triển như thế nào?

Theo một nghĩa nào đó, mọi thiết kế kể từ khi loài người xuất hiện đều là thiết kế trải nghiệm người dùng (UX), vì mọi đối tượng được thiết kế đều nhằm mục đích sử dụng. Tuy nhiên, đó không phải là những gì chúng ta muốn nói đến khi nói đến “thiết kế UX” trong bối cảnh của ngành thiết kế ngày nay.

Thay vào đó, thiết kế UX đề cập đến một chuyên ngành thiết kế cụ thể liên quan đến việc hiểu nhu cầu của người dùng và định hình trải nghiệm sản phẩm đáp ứng tốt những nhu cầu đó. Hầu hết thời gian, sản phẩm được đề cập là sản phẩm kỹ thuật số—ngày nay, thường là trang web hoặc ứng dụng di động.

Khi quy trình thiết kế UX xuất hiện vào những năm 1990, đó là một chuyên ngành khá công nghệ. Sandy Chen, cựu Giám đốc Sản phẩm tại Designlab, giải thích:

Vũ trụ thiết kế UX đã thay đổi rất nhiều trong 10 năm qua. UX từng liên quan nhiều hơn đến tổ chức dữ liệu (‘Kiến trúc thông tin’ hoặc IA), luồng nhấp chuột (‘Thiết kế tương tác’ hoặc IxD) và khả năng sử dụng của giao diện kỹ thuật số.

Những gì chúng ta có thể gọi là thiết kế UX “cổ điển” không tập trung vào tính thẩm mỹ của giao diện, mặc dù đây là một trong nhiều cân nhắc. Thay vào đó, trọng tâm là khả năng sử dụng của các giao diện đó và mọi thứ về tình huống của người dùng góp phần vào hoặc làm giảm tính dễ sử dụng của sản phẩm.

Quy trình thiết kế UX cổ điển, hiện đã khá lỗi thời, áp dụng phương pháp “thác nước”. Điều này có nghĩa là từng giai đoạn của quy trình được thực hiện và hoàn thành trước khi giai đoạn tiếp theo của quy trình có thể bắt đầu.

Do đó, quy trình thiết kế UX có định dạng tuyến tính, thông qua các giai đoạn thu thập yêu cầu, thiết kế giải pháp, triển khai, xác minh và bảo trì.

Điều này hoạt động khá tốt trong thời đại mà các sản phẩm kỹ thuật số được cập nhật theo chu kỳ vài năm (hãy nghĩ đến phần mềm như Microsoft Office). Nhưng trong những năm 2000, tốc độ tăng nhanh hơn và các nhóm sản phẩm phải làm việc nhanh hơn và phản hồi nhanh hơn trở nên cần thiết.

D. Lean UX: Một cách tiếp cận lặp đi lặp lại đối với quy trình thiết kế

Quy trình thiết kế UX giống như một chuyến tàu, hơn là một câu đố: có một thứ tự tuần tự cần tuân theo vì mục đích hiệu quả và thành công chung của sản phẩm.

Tuy nhiên, phương pháp tiếp cận tuyến tính có thể khó kết hợp trong các tình huống thực tế, đặc biệt là khi bạn đang làm việc với một sản phẩm đang hoạt động và có một danh sách dài các tính năng cần được triển khai.

Đó là lý do tại sao nhiều nhóm thiết kế sản phẩm đã chuyển từ phương pháp tiếp cận tuyến tính sang phương pháp tiếp cận lặp đi lặp lại, đó là nơi khái niệm “Lean UX” xuất hiện. Trong khi phương pháp tiếp cận thác nước cổ điển là tuyến tính và dài hạn, thì Lean UX lại là phương pháp lặp đi lặp lại và được tổ chức xung quanh các chu kỳ phát triển kéo dài 2 tuần hoặc 4 tuần—giống như một anlemma.

Tóm tắt

Thực hiện theo quy trình thiết kế UX 8 bước là một cách đã được chứng minh để đảm bảo rằng bạn đang tạo ra các sản phẩm lấy người dùng làm trung tâm, có dữ liệu thúc đẩy và hiệu quả.

Tuy nhiên, khi bạn xắn tay áo lên và bắt tay vào làm, điều đáng ghi nhớ là giao diện sản phẩm không phải là tĩnh. Các trang web, ứng dụng di động và sản phẩm SaaS thường xuyên được phát triển, điều đó có nghĩa là tính năng bạn thiết kế vào tháng trước có thể cần phải thay đổi một chút để kết hợp một tính năng hoàn toàn mới hiện đang trong giai đoạn thiết kế.

Vì quá trình thiết kế sprint thông thường quá hạn chế để chạy toàn bộ quy trình 8 bước trên một tính năng lớn, nên bạn có thể thấy rằng công việc của mình được chia thành các lần lặp lại nhỏ hơn nhiều và được phân bổ lại thành một quy trình được gọi là Lean UX.

Không giống như quy trình UX tuyến tính hơn, Lean UX tập trung trước hết vào việc thử nghiệm người dùng sớm và thường xuyên. Sau đó, dữ liệu được sử dụng để xác định và tạo ra các cải tiến và giải pháp gia tăng cho sản phẩm.