Grid Trong Thiết Kế Giao Diện Website Và App Mobile: Nền Tảng Của Sự Gọn Gàng Và Hiệu Quả
Grid (hệ thống lưới) là một cấu trúc gồm các hàng (rows), cột (columns), và khoảng cách (gutters) dùng để căn chỉnh và sắp xếp nội dung trong thiết kế giao diện. Nó là xương sống giúp tạo ra bố cục cân đối, dễ nhìn, và đồng nhất trên các kích thước màn hình khác nhau.
1. Grid là gì?
Grid (hệ thống lưới) là một cấu trúc gồm các hàng (rows), cột (columns), và khoảng cách (gutters) dùng để căn chỉnh và sắp xếp nội dung trong thiết kế giao diện. Nó là xương sống giúp tạo ra bố cục cân đối, dễ nhìn, và đồng nhất trên các kích thước màn hình khác nhau.
“Grid không chỉ là công cụ thiết kế – nó là cách tổ chức thông tin khoa học và giúp người dùng dễ dàng tiếp nhận nội dung”.
2. Tại sao grid lại quan trọng?
🎯 Đối với người dùng:
Tăng tính dễ đọc: Văn bản và nội dung được căn chỉnh rõ ràng, mạch lạc.
Dễ nhận diện cấu trúc: Người dùng “scan” nhanh hơn, hiểu được thứ tự ưu tiên.
Tạo cảm giác chuyên nghiệp: Sự cân đối và thống nhất khiến thiết kế trở nên đáng tin cậy hơn.
🔧 Đối với designer & developer:
Tăng hiệu suất thiết kế và phát triển
Đảm bảo tính nhất quán giữa các màn hình
Tối ưu responsive – dễ scale sang desktop, tablet, mobile
Giao tiếp hiệu quả hơn giữa team UI và dev
3. Các loại grid phổ biến
A. Column Grid (Lưới cột)
Lưới cột là dạng cơ bản và thường gặp nhất, sử dụng các cột dọc để phân chia không gian màn hình. Phổ biến trong web và mobile.
Ví dụ:
Web: 12 cột (Bootstrap Grid)
Mobile: 4 hoặc 8 cột
➡️ Dùng để chia layout, đặt text, hình ảnh, và nội dung theo hàng ngang.
B. Modular Grid (Lưới mô-đun)
Kết hợp cả hàng và cột để tạo thành các ô vuông nhỏ. Phù hợp với giao diện dashboard, thư viện ảnh, hoặc bố cục phức tạp.
➡️ Tối ưu cho nội dung lặp lại theo mô-đun như card, sản phẩm, số liệu…
C. Hierarchical Grid (Lưới phân cấp)
Dựa trên tầm quan trọng của nội dung, các khối được thiết kế với kích thước và vị trí khác nhau.
➡️ Dùng trong landing page hoặc app hiển thị thông tin có ưu tiên khác nhau.
D. Manuscript Grid (Lưới văn bản)
Chủ yếu dùng cho văn bản dài, bài viết hoặc blog. Thường là một cột đơn.
➡️ Dễ đọc và tập trung vào nội dung chính.
4. Hệ thống grid trong thiết kế website
✅ Web (Desktop & Tablet)
12 columns là tiêu chuẩn phổ biến nhất
Gutter (khoảng cách giữa các cột): thường là 16px hoặc 24px
Margin: khoảng cách hai bên ngoài cùng, giúp nội dung không dính mép (thường 80px – desktop)
Ví dụ:
– Layout 1440px
– Margin: 80px
– 12 columns x 60px
– Gutter: 20px
➡️ Tùy chỉnh theo grid framework bạn dùng (Bootstrap, Tailwind CSS, Figma layout grid…)
5. Grid trong thiết kế app mobile
✅ iOS & Android
4 cột hoặc 8 cột là phổ biến
Gutter nhỏ hơn: 8px hoặc 16px
Padding màn hình: 16px hoặc 24px
iOS Guideline (Apple HIG):
Base unit: 8pt
Margin: 16pt – 20pt
Grid: 4 hoặc 6 cột tuỳ nội dung
Android Material Design:
8dp grid system
Layout breakpoints cho mobile, tablet, foldable
6. Cách sử dụng grid hiệu quả
📐 Thiết lập grid trên Figma
Chọn Frame → “Layout Grid”
Thêm grid dạng “Columns”
Chọn:
Count: Số lượng cột (4/6/12…)
Type: Stretch (auto resize theo frame) hoặc Center (cố định width)
Gutter: Khoảng cách giữa cột
Margin: Khoảng cách 2 bên
🎯 Bạn cũng nên lưu lại UI Kit grid system để tái sử dụng dễ dàng.
🧰 Một số lưu ý khi thiết kế theo grid
Đừng gò bó 100%: Grid là hướng dẫn, không phải quy tắc cứng nhắc. Có thể phá vỡ grid để tạo điểm nhấn.
Nội dung “snap” vào cột: Hạn chế đặt text/image “lơ lửng” không theo cột.
Responsive: Kiểm tra layout trên nhiều kích thước màn hình, đặc biệt là tablet và mobile.
7. Grid hỗ trợ quá trình responsive như thế nào?
Responsive là khả năng tự động điều chỉnh giao diện theo kích thước màn hình. Grid giúp:
Thiết kế linh hoạt: Cột có thể co giãn theo tỉ lệ phần trăm
Nội dung tự sắp xếp lại khi chuyển từ desktop → mobile
Developer dễ lập trình breakpoints rõ ràng
Ví dụ:
Desktop: 12 columns → 4 columns
Giao diện 3 sản phẩm → 1 sản phẩm/màn hình
8. Một số công cụ & framework hỗ trợ grid
Bootstrap Grid System (CSS): Phổ biến nhất trong web dev
Figma Layout Grid: Hỗ trợ thiết kế & căn chỉnh trực quan
Tailwind CSS: Utility-first framework có class hỗ trợ grid cực mạnh
Material Design Grid: Chuẩn Android, rất phù hợp với mobile app
9. Ví dụ thực tế – áp dụng grid
👨💻 Website thương mại điện tử
12 cột: dùng cho banner, sản phẩm, slider
3 cột = mỗi sản phẩm chiếm 4 cột
CTA nằm đúng lưới để dễ nhấn và đồng bộ
📱 Ứng dụng học tiếng Anh
4 cột: mỗi bài học chiếm 2 cột (hiển thị 2 bài 1 hàng)
Sử dụng modular grid để trình bày flashcard
10. Kết luận
Hệ thống grid là công cụ thiết kế cực kỳ quan trọng trong UI/UX, giúp tổ chức nội dung một cách rõ ràng, dễ nhìn và dễ lập trình. Dù bạn thiết kế website hay ứng dụng mobile, việc sử dụng grid đúng cách sẽ cải thiện đáng kể trải nghiệm người dùng, rút ngắn thời gian làm việc và tăng tính chuyên nghiệp cho sản phẩm.
“Thiết kế đẹp không chỉ đến từ màu sắc hay hình ảnh – mà còn từ cách bạn xử lý cấu trúc bố cục thông minh, và grid chính là công cụ cốt lõi cho điều đó”.
